Chợ Đồng Xuân là chợ lớn nhất trong khu phố cổ và cũng là
một trong những chợ lớn nhất tai Hà Nội. Phía đông chợ là ngõ chợ Động Xuân,
phía tây là phố Đồng Xuân, phố Cầu Đông ở phía nam và phố Hàng Khoai thì ở phía
bắc. Cổng chính của chợ hướng về phía tây và có một khoảng trống phía trước. Ở
phía Bắc là quán Huyền Thiên (giờ là chùa Huyền Thiên), góc tây bắc có tượng
đài cảm tử (để kỷ niệm ngày Toàn quốc kháng chiến năm 1946) và ngay sát chợ Đồng
Xuân là chợ Bắc Qua.
 |
Chợ Đồng Xuân
|
Mặc dù nằm trong khu phố cổ nhưng chợ Đồng Xuân được xây
dựng muộn hơn các khu nhà, khu phố ở đây khá lâu. Trước kia thì vị trí này là
khu đất trống thuộc phường Đồng Xuân, huyện Thọ Xương và nằm ngay trước quán
Huyền Thiên. Vào thời này, người dân thường họp chợ ở hai khu đất cạnh chùa Cầu
Đông ( nằm ở phố Hàng Đường) và cạnh đền Bạch Mã (nằm ở phố Hàng Buồm) là hai địa
điểm gần bến sông nên tiện cho thuyền đi lại buôn bán.
Khi hồ Thái Cực và sông Tô Lịch bị lấp hoàn toàn vào năm
1889, người Pháp đã quy hoạch lại đường xá, giải tỏa 2 chợ trước đây và dồn việc
buôn bán tập trung ở khu đất của phường Đồng Xuân, hình thành nên chợ Đồng
Xuân. Lúc này, chợ vẫn còn sơ khai và chỉ dùng mái lá để che như các chợ trước
đây. Đến năm 1890 thì chợ Đồng Xuân được chính quyền Pháp cho xây dựng mới. Chợ
mới có mặt tiền theo kiến trúc của Pháp gồm năm phần hình tam giác có trổ lỗ
như tổ ong, bên trong là năm vòm cửa và năm nhà cầu cao 19m và dài 52m, mái được
lợp tôn.
 |
Tượng đài Cảm tử quân - Chợ Đồng Xuân
|
Tại khu vực chợ Đồng Xuân đã từng diên ra các trận chiến
ác liệt giữa Vệ quốc quân chống lại lính Lê dương Pháp và đã có rất nhiều chiến
sĩ Vệ quốc quân hi sinh. Sau khi Thủ đô được giải phóng thì chợ Đồng Xuân trở
thành chợ lớn nhất ở Hà Nội. Đến năm 1990, chợ được xây dựng lại, hai dãy nhà
ngoài cùng hai bên bị phá bỏ, hai tấm cửa hai bên cũng bị dỡ ra nhưng hai cột
ngoài cùng được giữ lại, ba dãy nhà giữa được xây lên ba tầng. Năm 1994, chợ Đồng
Xuân bị hỏa hoạn, và đây là vụ cháy chợ lớn nhất Hà Nội cho đến nay. Lửa cháy
đã thiêu trụi gần như toàn bộ các gian hàng trong chợ.
Chợ Đồng Xuân là chợ đầu mối chủ yếu
dành cho bán buôn. Từ khi được xây dựng năm 1890, hàng hóa bán ở chợ rất đa dạng,
tuy nhiên hiện nay, chợ chỉ bán chỉ yếu là đồ gia dụng, đồ điện tử và vải vóc
quần áo. Bên cạnh là chợ Bắc Qua bán chủ yếu về thực phẩm và ăn uống.Vào thời
điểm nào trong ngày thì chợ cũng đông đúc và nhộn nhịp.
 |
Cảnh buôn bán bên trong chợ Đồng Xuân
|